در صنعت تجهیزات پزشکی استفاده از پلیمرها به عنوان مواد اصلی یا جزئی از ترکیبات مواد تشکیل‌دهنده این تجهیزات بسیار رایج است. این پلیمرها به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که دارند، از جمله سبکی، انعطاف‌پذیری، شفافیت، قابل‌تعقیم بودن، مقاومت در برابر حرارت و شیمیایی، قابلیت ساختاردهی دقیق و سازگاری با بافت‌های بیولوژیکی، برای ساخت تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه با معرفی پلیمر های پر مصرف تجهیزات پزشکی همراه ما باشید.

 تاریخچه تولید تجهیزات پزشکی

در زمان قدیم برای تولید تجهیزات پزشکی از فلز استفاده می کردند. از معایب تجهیزات پزشکی فلزی می توان به وزن سنگین و احتمال انتقال بیماری اشاره کرد. همچنین هزینه تولید تجهیزات پزشکی فلزی بسیار بالا بوده است. امروزه پلاستیک جایگزین بسیار مناسبی برای تولید تجهیزات پزشکی است چرا که مزایای بسیاری را با خود به همراه دارد. یکی از مهم ترین دلایل استفاده از پلاستیک در تولید تجهیزات پلاستیکی مقرون به صرفه بودن آن می باشد.

معرفی چند نمونه تجهیزات پزشکی پلاستیکی

تجهیزات پزشکی پلاستیکی به عنوان یک بخش مهم از صنعت تولید تجهیزات پزشکی، شامل انواعی از وسایل و تجهیزاتی است که از مواد پلاستیکی تولید می‌شوند و در انجام روندهای مختلف در مراحل مختلف مراقبت از سلامت انسان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات برای مصارف مختلفی از جمله تشخیص، درمان، جراحی، مراقبت و پوشش مورد استفاده قرار می‌گیرند. در زیر چند نمونه از تجهیزات پزشکی پلاستیکی را معرفی می‌کنم.

وسایل بهداشتی و ایمنی: انواع دستکش‌ها، ماسک‌های جراحی، کاورهای کنترل حفظ، بطری‌های دست‌بندی و ..

ابزارهای جراحی: برخی از ابزارهای جراحی مانند پنس، ابزارهای جراحی لیزری و .. از مواد پلاستیکی مانند پلی‌کربنات تولید می‌شوند.

سیستم‌های تنفسی: لوله‌ها و ماسک‌های تنفسی از پلی‌پروپیلن و PVC ساخته می‌شوند و برای ارائه اکسیژن به بیماران استفاده می‌شوند.

کاتترها: این وسایل از مواد انعطاف‌پذیر مانند PVC یا سیلیکون تولید می‌شوند و برای انجام جراحی‌های داخلی یا تخلیه مایعات از بدن استفاده می‌شوند.

بطری‌ها و سرنگ‌ها: بطری‌ها و سرنگ‌ها از پلی‌پروپیلن یا PVC تولید می‌شوند و برای انتقال و مصرف داروها و مواد پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بسته‌بندی‌ها و محافظتی‌ها: انواعی از بسته‌بندی‌ها و پوشش‌ها از پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و PETG تولید می‌شوند که برای نگهداری و حمل‌ونقل ایمن تجهیزات پزشکی و داروها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

معرفی پلیمر های پر مصرف تجهیزات پزشکی

در صنعت تجهیزات پزشکی، استفاده از پلیمرها به عنوان مواد اصلی یا ترکیبی از مواد تشکیل دهنده این تجهیزات بسیار رایج است. پلیمرها به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارند مانند سبکی، انعطاف‌پذیری، شفافیت، ضدعفونی، قابل‌تعقیم بودن و قابلیت‌های بالینی مانند سازگاری با بافت‌های بیولوژیکی و کاهش احتمال ایجاد عوارض جانبی، برای ساخت تجهیزات پزشکی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. در زیر چند نمونه از پلیمرهای پرمصرف در ساخت تجهیزات پزشکی را معرفی می‌کنیم.

پلی‌استرها (Polyesters): پلی‌استرها مانند پلی‌استرهای آلیفاتیک و اشباع شده از جمله PETG (Polyethylene Terephthalate Glycol) در تولید بطری‌های بیولوژیکی و ظروف دارویی مصرف می‌شوند.

سیلیکون (Silicone): سیلیکون به دلیل انعطاف‌پذیری، ضدعفونی، و عایقی بودن، در تولید وسایلی مانند تتون‌ها، لوله‌های تنفسی، بندانهای سیلیکونی و بخش‌هایی از ابزارهای جراحی استفاده می‌شود.

پلی‌پروپیلن (Polypropylene): پلی‌پروپیلن به عنوان یک پلیمر ساختاری و با دوام، در تولید انواع تجهیزات پزشکی مانند سرنگ‌ها، شیلنگ‌ها، وسایل اتوکلاو پذیر و انواع بسته‌بندی‌های تک‌بار مصرف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پلی‌وینیل کلراید (PVC): PVC به دلیل انعطاف‌پذیری و قابلیت‌هایی مانند مقاومت در برابر عوامل شیمیایی و حرارت، در تولید لوله‌ها، تجهیزات تنفسی، سیستم‌های تغذیه مایع، بطری‌های خون و سیستم‌های اطراف بدن (مثل کاتترها) استفاده می‌شود.

پلی‌کربنات (Polycarbonate): این پلیمر به دلیل شفافیت بالا، ضدضربه بودن، و مقاومت در برابر حرارت و شوک، در تولید وسایلی مانند پنجره‌های ماسک های حفاظتی، ستون‌های اتاق عمل و سایر تجهیزات تحت فشار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

میزان اهمیت مستربچ در تولید تجهیزات پزشکی

برای تولید تجهیزات پزشکی از مواد پلیمری استفاده می شود. با توجه به این مسئله که بحث ایمنی در تولید تجهیزات پزشکی بسیار اهمیت دارد برای رفع بروز خطرات احتمالی لازم است که از مستربچ در تولید تجهیزات پزشکی استفاده شود. مستربچ های افزودنی این قابلیت را دارند که ویژگی های لازم را به مواد پلیمری اضافه کنند. بنابراین برای جلوگیری از ایجاد شدن الکتریسیته ساکن می توان از مستربچ افزودنی مرتبط با آن استفاده کنید. به طور کلی تولید تجهیزات پزشکی که دچار جرقه و آتش سوزی نشوند از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین برای تولید تجهیزات پزشکی در رنگ های خاص می توان از مستربچ رنگی استفاده کرد برای آشنایی با مفهوم مستربچ رنگی در ادامه این مطلب همراه ما باشید.

مستربچ رنگی چیست و بررسی ویژگی های آن

باید بدانید که مواد پلاستیکی به تنهایی رنگ خاصی ندارند و برای انتقال رنگ به آن ها لازم است که از برخی پیگمنت ها استفاده شود. یکی از کاربردی ترین نوع مستربچ ها، مستربچ رنگی به حساب می آید. با استفاده از مستربچ های رنگی می توانید تجهیزات پزشکی پلاستیکی در رنگ های متنوعی تولید کنید. برای تولید محصولات پلاستیکی در رنگ های سفید و مشکی نیاز است که از مستربچ های سفید و مشکی استفاده شود که در ادامه درباره آن ها صحبت خواهیم کرد.

ویژگی های مستربچ سیاه و سفید

از مستربچ سیاه و سفید در صنایع مختلف بسته بندی، چاپ و.. استفاده می شود. بیشتر ظروف غذا یکبار مصرف با استفاده از مستربچ سیاه و سفید تولید می شوند. مستربچ سیاه و سفید معمولاً از مواد پلیمری انعطاف‌پذیری مانند پلی‌اتیلن یا پلی‌پروپیلن ساخته می‌شود، که این ویژگی انعطاف‌پذیری را به آن می‌دهد و امکان استفاده از آن در بسته‌بندی محصولات با اشکال و اندازه‌های مختلف را فراهم می‌کند. مستربچ سیاه و سفید دارای مقاومت خوبی در برابر شکستن است، که این ویژگی به آن امکان می‌دهد تا محصولات را در طول مدت زمان حمل و نقل محافظت کند. یکی از ویژگی‌های مهم مستربچ سیاه و سفید، عدم نفوذ نور است. این فیلم به خوبی نور را جذب می‌کند و اجازه نمی‌دهد تا نور به محتویات داخل بسته‌بندی نفوذ کند، که این ویژگی مخصوصاً برای محافظت از مواد حساس به نور مانند داروها یا مواد غذایی حیاتی است. مستربچ سیاه و سفید قابلیت چاپ بر روی سطح آن را دارد، که این امکان را به شرکت‌ها و برندها می‌دهد تا برند خود را بر روی بسته‌بندی محصولات خود نمایان کنند و اطلاعات مورد نیاز را به مشتریان منتقل کنند. بسیاری از مستربچ‌های سیاه و سفید از موادی تهیه می‌شوند که قابلیت بازیافت دارند، که این ویژگی آن‌ها را به گزینه‌ای پایدار برای محیط‌زیست تبدیل می‌کند. مستربچ سیاه و سفید معمولاً دارای مقاومت خوبی در برابر شرایط محیطی مختلف مانند رطوبت، حرارت، و شرایط نوری مختلف است، که این ویژگی آن را برای استفاده در شرایط مختلف کاربردی مناسب می‌سازد. در نهایت، ویژگی‌های مستربچ سیاه و سفید می‌تواند بسته به نوع مواد اولیه و فرآیند تولید، متفاوت باشد.

 کاربرد های مستربچ سیاه و سفید

بسته‌بندی مواد غذایی: مستربچ سیاه و سفید برای بسته‌بندی مواد غذایی مانند گوشت، میوه و سبزیجات، نان، تنقلات و … استفاده می‌شود. این فیلم به دلیل ویژگی‌هایی مانند عدم نفوذ نور، انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر شکستن، محافظت لازم را برای محتویات داخلی فراهم می‌کند.

بسته‌بندی محصولات صنعتی: از مستربچ سیاه و سفید برای بسته‌بندی محصولات صنعتی مانند لوازم خانگی، قطعات الکترونیکی، لوازم یدکی، وسایل ورزشی و … استفاده می‌شود. این فیلم به عنوان یک لایه حفاظتی برای محصولات در مقابل خطرات مانند ضربه، خشک شدن، گرد و غبار و … عمل می‌کند.

بسته‌بندی محصولات پزشکی: مستربچ سیاه و سفید در بسته‌بندی محصولات پزشکی مانند داروها، وسایل پزشکی، کاتترها، سرنگ‌ها، وسایل جراحی و … استفاده می‌شود. این فیلم به عنوان یک لایه حفاظتی برای محتویات داخلی فراهم می‌کند و از آلودگی، نور، و شرایط محیطی غیرمطلوب محافظت می‌کنند.